1 stycznia 2019 roku weszła w życie ustawa o pracowniczych planach kapitałowych (PPK), która w praktyce zacznie obowiązywać w drugiej połowie 2019 roku, początkowo znajdując zastosowanie co do zasady w stosunku do największych podmiotów, zatrudniających co najmniej 250 osób. Zgodnie z treścią przepisów ustawy o PPK, mimo automatycznego zapisania do PPK wszystkich osób zatrudnionych w wieku od 18 do 54 lat, możliwe będzie w każdym czasie zrezygnowanie z uczestnictwa w PPK. Rezygnacja będzie możliwa wyłącznie przy wykorzystaniu wzoru, który zostanie ustalony stosownym rozporządzeniem Ministra Finansów.

Projekt rozporządzenia z wzorem deklaracji rezygnacji

W dniu 1 lutego 2019 roku został opublikowany na stronach Rządowego Centrum Legislacji projekt Rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie deklaracji rezygnacji z dokonywania wpłat do pracowniczego planu kapitałowego. To jeden z kluczowych aktów wykonawczych do uchwalonej jesienią zeszłego roku ustawy z dnia 4 października 2019 roku o pracowniczych planach kapitałowych (PPK). Aktualny projekt rozporządzenia i załącznika do niego różni się nieco od tego, jaki został przedłożony do Sejmu w połowie 2018 roku wraz z projektem ustawy o PPK. Przedmiotowe rozporządzenie określa treść deklaracji, jaką będzie mógł składać zapisany obowiązkowo do PPK uczestnik, w przypadku podjęcia decyzji o rezygnacji z wpłat do PPK. Rozporządzenie zostaje wydane na postawie delegacji zawartej w art. 23 ust. 12 ustawy o PPK. Projekt tego aktu prawnego w załączniku zawiera wzór deklaracji rezygnacji z dokonywania wpłat do PPK. Jest to o tyle istotne, że zgodnie z dyspozycją art. 23 ust. 2 ustawy o PPK deklaracja ta powinna zawierać pewne elementy treściowe, które precyzuje właśnie rozporządzenie, a uczestnicy PPK powinni się co do zasady posługiwać właśnie tym wzorem.

Obowiązkowe treści zawarte w deklaracji rezygnacji

Zgodnie z treścią rozporządzenia, składana przez uczestnika PPK deklaracja rezygnacji z dokonywania wpłat do PPK zwiera trzy rodzaje danych. Pierwsza grupa to dane dotyczące samego uczestnika PPK, takie jak jego pierwsze imię i nazwisko, adresy zamieszkania i korespondencji, numer telefonu, adres poczty elektronicznej, a także numer PESEL czy seria i numer dowodu osobistego. Drugą grupę danych stanowią te dotyczące podmiotu zatrudniającego, takie jak jego nazwa, numer identyfikacji podatkowej czy adres. Natomiast trzeci, kluczowy element deklaracji, to treść oświadczenia uczestnika PPK o samej rezygnacji z dokonywania wpłat do PPK, a także, a może przede wszystkim, o posiadaniu przez niego wiedzy o konsekwencjach jej złożenia.

Treść oświadczenia o rezygnacji z wpłat

Wzór deklaracji o rezygnacji zawiera dosyć rozbudowane oświadczenie uczestnika PPK oraz miejsce na jego sześć własnoręcznych podpisów, które uczestnik PPK powinien złożyć oddzielnie pod każdym ze składanych oświadczeń. W tej deklaracji w pierwszej kolejności uczestnik rezygnuje z dokonywania własnych wpłat do PPK. W praktyce oznacza to, że jego pracodawca nie będzie zobowiązany do potrącania z wynagrodzenia uczestnika PPK 2% wynagrodzenia uczestnika i przekazywania tej kwoty do PPK. Drugie oświadczenie uczestnika dotyczy już rezygnacji z „regularnych korzyści finansowych”, czy to w postaci wpłaty powitalnej w wysokości 250 zł, dopłat rocznych w wysokości 240 zł, czy otrzymywania wpłat do PPK, finansowanych przez podmiot zatrudniający. Wreszcie końcowa część oświadczeń dotyczy rezygnacji z dalszego gromadzenia środków w ramach PPK, a ostatnie oświadczenie to kolejne świadome potwierdzenie czy też, jak mowa literalnie w treści projektu, „potwierdzenie wyrażenia woli rezygnacji z PPK”.

Forma, czas i miejsce złożenia deklaracji rezygnacji z wpłat do PPK

Zgodnie z treścią art. 23 ust. 2 ustawy o PPK przedmiotowa deklaracja rezygnacji z wpłat do PPK winna być składana przez uczestnika PPK w formie pisemnej, bezpośrednio podmiotowi zatrudniającemu, na którym zaś spoczywa obowiązek poinformowania instytucji finansowanej zarządzającej danym PPK o rezygnacji danego uczestnika. Ustawa o PPK przewiduje składanie tej deklaracji wyłącznie w formie pisemnej oraz nakłada (w treści art. 23 ust. 3 ustawy o PPK) na podmioty zatrudniające obowiązek informowania instytucji finansowej o złożeniu przedmiotowej deklaracji przez uczestnika, w terminie 7 dni od jej złożenia.

Rezygnacja możliwa także przed zapisaniem do PPK – na tym samym wzorze

Na mocy dyspozycji art. 16 ust. 1 ustawy o PPK możliwa jest także rezygnacja z dokonywania wpłat do PPK przez osobę zatrudnioną, która nie jest jeszcze uczestnikiem PPK (to jest której pracodawca nie wpisał do załącznika do umowy o prowadzenie PPK). Także w przypadku takiej osoby możliwe będzie posłużenie się przez nią przedmiotową deklaracją rezygnacji z wpłat do PPK, której wzór regulować będzie Rozporządzenie Ministra Finansów.

Treść deklaracji przypadek czy manipulacja?  

Analiza treści projektu deklaracji rodzi pytanie, czemu w rzeczywistości ma służyć deklaracja rezygnacji z wpłat do PPK. Czy ma służyć umożliwieniu rezygnacji czy wręcz przeciwnie, ma służyć zniechęceniu uczestników PPK do jej składania, w konsekwencji czego więcej osób pozostanie w systemie PPK? O tym ostatnim świadczy nie tylko język korzyści zastosowany w treści wzoru, w którym to uczestnik PPK punkt po punkcie ma rezygnować z korzyści finansowych, jakie wiążą z uczestnictwem w PPK (np. z wpłaty powitalnej, z dopłaty rocznej, z wpłat podmiotu zatrudniającego), ale także fakt, że uczestnik musi osobiście podpisać się kilka razy i to pod każdym z elementów, z których rezygnuje. Także pisemna forma deklaracji, w praktyce rzadko spotykana w treści ustawy o PPK, może nie być przypadkiem. Z drugiej strony we wzorze deklaracji nie wskazuje się innych konsekwencji uczestnictwa w PPK, np. konieczności dokonywania wpłat podstawowych przez uczestnika PPK w wysokości co najmniej 2% jego wynagrodzenia czy pokrycia przez uczestnika PPK kosztów zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych od kwoty wpłaty do PPK finansowanej przez podmiot zatrudniający.

Dalsze działania   

Przedmiotowy projekt Rozporządzenia został obecnie poddany procedurze konsultacji z partnerami społecznymi i po jego zakończeniu Rozporządzenie zostanie wprowadzone przez Ministra Finansów. Kancelaria pozostaje do Państwa dyspozycji w obszarze tworzenia świadczeń emerytalnych. Pozwolimy sobie również przekazywać na bieżąco dalsze informacje w powyższym zakresie.

Pobierz projekt rozporządzenia

Pobierz informację prawną w formacie PDF