Odcinek 9 – Podatki w PPK
Projekt ustawy o pracowniczych planach kapitałowych (PPK) przewiduje opodatkowanie środków gromadzonych na rejestrze prowadzonym w ramach PPK na różnych jego etapach – zasilenia, akumulacji i wycofania. Mechanizm opodatkowania składek do PPK zakłada pobieranie podatku w fazie zasilenia, dzięki czemu w ostatniej fazie (wypłaty) środki na ogół będą wolne od podatku dochodowego.
Etap zasilenia
Składki wnoszone do PPK, finansowane przez pracodawcę, stanowią przychód pracownika. Oznacza to, że pracodawca jako płatnik jest zobowiązany do obliczenia oraz pobrania od nich zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych. Składki finansowane przez uczestnika PPK pochodzą z jego wynagrodzenia „netto”, to jest po opodatkowaniu. Do przychodu pracownika nie wlicza się natomiast opłaty powitalnej, ani dopłat rocznych finansowanych z Funduszu Pracy.
Etap akumulacji
Dokonanie wypłaty transferowej środków zgromadzonych w PPK jest zwolnione od podatku dochodowego od osób fizycznych. Konstrukcja taka jest zrozumiała, gdyż celem wypłaty transferowej jest przekazanie środków na inny rejestr uczestnika do PPK lub IKE, a nie wypłacenie i skonsumowanie tych środków. Wolne od podatku są również wypłaty środków zgromadzonych w PPK na rzecz osób uprawnionych po śmierci uczestnika PPK.
Na etapie akumulacji środków projektodawca przewiduje możliwość tymczasowego lub trwałego wycofania środków, określając przy tym konsekwencje podatkowe:
- jednorazowa wypłata 25% środków zgromadzonych w PPK w przypadku poważnego zachorowania jest nieopodatkowana. Dzięki temu uczestnik może przeznaczyć całość wypłacanych środków na cele związane z leczeniem swoim lub bliskich,
- wypłata do 100% środków z PPK na własne cele mieszkaniowe nie jest opodatkowana, jednakże jeśli uczestnik nie dokona zwrotu wypłaconych środków w pełnej wysokości w terminie wynikającym z umowy regulującej tę wypłatę na cele mieszkaniowe, zapłaci podatek dochodowy w wysokości 19% w zakresie, w jakim uczestnik nie dokonał zwrotu wypłaconych środków.
Etap wycofania
Wypłata po osiągnięciu 60. roku życia następuje w dwóch częściach – jednorazowo 25% zgromadzonych środków, a pozostałe 75% środków w 120 miesięcznych ratach. W takim przypadku wypłata jest wolna od podatku. Jednakże, jeśli uczestnik PPK zdecyduje się na wypłatę pozostałych 75% środków w mniejszej liczbie rat, to zobowiązany będzie do zapłacenia zryczałtowanego podatku dochodowego w wysokości 19% od dochodu uzyskanego z PPK. Celem tego rozwiązania jest zniechęcenie uczestników PPK do dokonania wypłaty w mniejszej liczbie rat, dzięki temu środki zgromadzone w PPK będą stanowiły regularne uzupełnienie świadczeń z innych filarów przez większą liczbę miesięcy. Środki wypłacone w ramach świadczenia małżeńskiego w formie 120 miesięcznych rat są wolne od podatku dochodowego.