W dzisiejszym odcinku komentarza do ustawy z 4 października 2018 r. o pracowniczych planach kapitałowych (Dz.U. poz. 2215; dalej: ustawa) omawiamy rozdziały 10−15 ustawy.

Rozdział 10 (art. 58–76) dotyczy problematyki ewidencji pracowniczych planów kapitałowych. Ewidencja PPK ma być w założeniu centralnym miejscem gromadzenia informacji związanych z funkcjonowaniem PPK. Do ważnych przepisów należy zaliczyć art. 59 ustawy określający podstawowe wymogi dla instytucji finansowych ubiegających się o wpis do ewidencji PPK. Charakter prawny PPK przewiduje bowiem, że w ich ramach mogą działać wyłącznie instytucje finansowe wpisane do ewidencji PPK (art. 2 ust. 1 pkt 11 ustawy). Z perspektywy uczestników i pracodawców takie ograniczenie daje pewność, że instytucje oferujące PPK spełniły wymogi przewidziane przez ustawodawcę oraz dają rękojmię należytego wykonywania obowiązków. Do wyselekcjonowania takich instytucji służyć będą wprowadzone przez ustawodawcę wymogi dotyczące doświadczenia danej instytucji oraz posiadania kapitałów własnych. Zwrócić należy także uwagę na art. 68 ustawy, który określa rodzaje danych ewidencjonowanych w ewidencji PPK. Przepis wskazuje, że obejmuje ona ewidencje towarzystw funduszy inwestycyjnych, towarzystw emerytalnych i zakładów ubezpieczeń, ewidencję podmiotów zatrudniających, ewidencję umów o zarządzanie oraz ewidencję uczestników.

Rozdział 11 (art. 77−79) reguluje zasady dotyczące funkcjonowania portalu PPK. Celem utworzenia portalu PPK jest gromadzenie i udzielanie informacji o funkcjonowaniu PPK. Ma on zatem służyć wszystkim zainteresowanym (uczestnikom, pracodawcom, instytucjom finansowym) jako platforma udostępniania informacji związanych z funkcjonowaniem PPK. Głównym zadaniem portalu będzie prowadzenie działalności informacyjnej. Artykuł 77 ustawy podkreśla, że do zadań operatora portalu należy prezentowanie podmiotów zarządzających funduszami zdefiniowanej daty, informowanie uczestników PPK oraz osób zatrudnionych o warunkach funkcjonowania PPK, a także prezentowaniu ofert instytucji finansowych.

Rozdział 12 (art. 80−84) odnosi się do zasad dotyczących podziału środków PPK w przypadku rozwodu lub unieważnienia małżeństwa. PPK to system gromadzenia oszczędności będących własnością prywatną. Dlatego środki PPK mogą podlegać reżimowi ustroju majątkowego małżonków oraz w sytuacji rozwodu lub unieważnienia małżeństwa podziałowi. Wprowadzenie regulacji dotyczących podziału środków w przypadku rozwodu lub unieważnienia małżeństwa wynika z konieczności uregulowania specyfiki funkcjonowania PPK. Zwrócić należy uwagę, że ustalenie statusu właścicielskiego środków wymaga odniesienia się do ustroju majątkowego zgodnie z zasadami określonymi w kodeksie rodzinnym i opiekuńczym. Istotne znaczenie w tym kontekście ma art. 80 ustawy, który wskazuje, że środki przypadające byłemu małżonkowi uczestnika PPK powinny być mu przekazane albo w trybie wypłaty transferowej (w obrębie PPK), albo poprzez dokonanie zwrotu.

Rozdział 13 (art. 85 i 86) to z kolei regulacja szczególna dotycząca podziału środków w przypadku śmierci uczestnika. Podobnie jak w przypadku rozwodu i unieważnienia małżeństwa prywatny status środków PPK wymaga regulacji szczególnej w zakresie podziału majątku na wypadek śmierci z uwagi na specyfikę PPK. Uczestnik może dokonać dyspozycji na wypadek śmierci, wskazując osoby uprawnione (art. 21 ustawy). Jeżeli takiej dyspozycji nie złoży, to środki te będą dziedziczone na zasadach ogólnych w ramach postępowania spadkowego. Na uwagę zasługuje art. 86, który wskazuje, że w przypadku śmierci w pierwszej kolejności należy dokonać rozliczenia z małżonkiem zmarłego uczestnika w zakresie, w jakim środki stanowiły przedmiot małżeńskiej wspólności majątkowej.

Pierwsza część komentarza ukazała się w tygodniku Kadry i Płace 21 lutego.

Druga część komentarza ukazała się w tygodniku Kadry i Płace 21 marca.

Trzecia część komentarza ukazała się w tygodniku Kadry i Płace 18 kwietnia.

Czwarta część komentarza ukazała się w tygodniku Kadry i Płace 23 maja.

Szósta część komentarza ukaże się 18 lipca.

Piąta część komentarza dostępna jest tutaj – Ustawa z 4 października 2018 r. o pracowniczych planach kapitałowych (cz. 5)