Umowy zlecenia i działalność gospodarcza wliczane do stażu pracy – Joanna Czyżewska
Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej pracuje nad nowelizacją Kodeksu pracy, która zakłada, że do stażu pracy będą wliczane również okresy wykonywania pracy na innych podstawach niż stosunek pracy oraz stosunek służbowy, w tym umowy zlecenia oraz indywidualnej działalności gospodarczej.
Jak podnosi Ministerstwo, ustalenie stażu pracy wyłącznie w oparciu o stosunek pracy lub stosunek służbowy prowadzi do nierównego traktowania, ponieważ na podstawie różnych stosunków prawnych wykonywane są często prace tego samego rodzaju. Obowiązujące przepisy powodują, że osobom wykonującym pracę z innych tytułów niż stosunek pracy lub stosunek służbowy trudno o niektóre uprawnienia pracownicze, w przypadku których wymaga się osiągnięcia określonego stażu pracy, takich jak prawo do nagrody jubileuszowej czy dodatku stażowego. Nowelizacja ma na celu wprowadzenie przepisów, zgodnie z którymi do stażu pracy będzie wliczany nie tylko okres wynikający ze stosunku pracy lub stosunku służbowego, ale również inne okresy wykonywania pracy i prowadzenia działalności gospodarczej, o ile stanowiły one tytuł do ubezpieczeń społecznych.
Projekt nowelizacji zakłada, że do stażu pracy będą zaliczane także okresy wykonywania pracy m.in. z tytułu członkostwa w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub spółdzielni kółek rolniczych, umowy zlecenia, umowy agencyjnej i innych umów o świadczenie usług, prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej, pełnienia mandatu posła, posła do Parlamentu Europejskiego lub senatora, jak również okresy wykonywania odpłatnie pracy w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania, pełnienia czynnej służby wojskowej przez żołnierza niezawodowego, a także odbywania służby zastępczej. Co więcej, zgodnie z projektem ustawy, do stażu pracy będą wliczane również niektóre okresy niepodlegania ubezpieczeniom społecznym, które wiążą się z wykonywaniem pracy lub działalności stanowiącej co do zasady tytuł do ubezpieczeń społecznych. Taka sytuacja będzie miała miejsce chociażby w wypadku wykonywania pracy na podstawie umowy zlecenia przez uczniów szkół ponadpodstawowych lub studentów przed ukończeniem 26 roku życia.
Co istotne, wymienione wyżej okresy będą musiały być potwierdzane zaświadczeniem wydawanym przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych. W sytuacji niepodlegania ubezpieczeniom społecznym ZUS będzie zobowiązany do przeprowadzenia stosownego postępowania wyjaśniającego, w którym ciężar dowodu będzie spoczywał na zainteresowanym.
Projekt nowelizacji ma zostać przekazany do Sejmu w III kwartale 2024 roku. Istnieje zatem szansa, że nowe przepisy dotyczące stażu pracy zaczną obowiązywać jeszcze w 2024 roku.