CO NOWEGO
W PRAWIE PRACY

NEWSLETTER
MAJ 2025

Zapraszamy do lektury majowego wydania Newslettera – CO NOWEGO W PRAWIE PRACY – gdzie przedstawiamy w pigułce podsumowanie najważniejszych informacji dla pracodawców i pracowników o zmianach i nowościach w prawie.

1. Nowelizacja Kodeksu pracy – jawność wynagrodzeń

INKA KALISTA, adwokatka

 

2. Możliwe ułatwienia w zakresie wypadków przy pracy w ramach inicjatywy SprawdzaMY

DR MARCIN WOJEWÓDKA, radca prawny

 

3. Zmiany w sposobie obliczania stażu pracy już w 2026 roku

MONIKA KOCIMSKA, radczyni prawna

 

4. Koniec z przechowywaniem papierowych zgłoszeń do ZUS przez pięć lat

ANNA FIDECKA, aplikantka radcowska

 

1. Nowelizacja Kodeksu pracy – jawność wynagrodzeń

INKA KALISTA, adwokatka

W piątek 9 maja 2025 roku Sejm uchwalił nowelizację Kodeksu pracy w zakresie jawności wynagrodzeń. Nowe przepisy wejdą w życie po upływie sześciu miesięcy od dnia ogłoszenia, co oznacza, że ich stosowanie rozpocznie się najwcześniej pod koniec 2025 roku.

Nowela stanowi implementację fragmentu dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/970 z dnia 10 maja 2023 roku o przejrzystości wynagrodzeń, której celem jest eliminacja nierówności płacowych, w szczególności pomiędzy kobietami a mężczyznami.

Zmiana Kodeksu pracy wprowadza obowiązek informacyjny dla pracodawców wobec kandydatów do pracy. Zgodnie z nowelizacją, pracodawca będzie zobowiązany do przekazywania osobie ubiegającej się o zatrudnienie pełnych informacji o wynagrodzeniu na danym stanowisku, jego początkowej wysokości lub jego przedziale – opartym na obiektywnych, neutralnych kryteriach, w szczególności pod względem płci, a także informacji o odpowiednich postanowieniach układu zbiorowego pracy lub regulaminu wynagradzania, jeśli pracodawca jest nimi objęty.

Informacje te muszą być przekazywane w formie papierowej lub elektronicznej, z odpowiednim wyprzedzeniem, aby umożliwić świadome i przejrzyste negocjacje.

Pracodawca będzie też zobowiązany do zapewnienia, aby ogłoszenia o naborze na stanowisko oraz nazwy stanowisk były neutralne pod względem płci, a proces

rekrutacyjny przebiegał w sposób niedyskryminujący.

Ponadto pracodawca będzie mógł żądać od kandydatów do pracy podania danych osobowych, obejmujących przebieg dotychczasowego zatrudnienia, z wyłączeniem informacji o wynagrodzeniu w obecnym stosunku pracy oraz w poprzednich stosunkach pracy.

2. Możliwe ułatwienia w zakresie wypadków przy pracy w ramach inicjatywy SprawdzaMY

DR MARCIN WOJEWÓDKA, radca prawny

W ramach znanej w całej bez mała Polsce inicjatywy SprawdzaMY proponowane są również zmiany w przepisach w obszarze prawa pracy. Jednym z takich obszarów planowanej deregulacji mogą być wypadki przy pracy. Ten swoisty pakiet ułatwień w zakresie procedur i raportowania wypadków przy pracy odpowiada na potrzeby zgłaszane przez pracodawców, pracowników i urzędników. Przyjrzyjmy się niektórym z możliwych zmian.

Termin na uwagi do protokołu powypadkowego

Jedną z takich zmian ma być wprowadzenie konkretnego terminu na zgłoszenie uwag do protokołu przez poszkodowanego pracownika. Po jego upływie dokument byłby uznawany za ostateczny i mógłby zostać podpisany bez dalszej zwłoki. Takie rozwiązanie powinno przyspieszyć zakończenie postępowania powypadkowego, usprawni procedury i ograniczy zbędną biurokrację. Pracodawcy zyskają większą przejrzystość procesu, a poszkodowani – szybszy dostęp do należnych świadczeń i odszkodowań.

Łatwiej z Oceną Ryzyka Zawodowego

Rozważana jest także nowelizacja przepisów w zakresie obowiązku aktualizacji Oceny Ryzyka Zawodowego po każdym drobnym incydencie w miejscu pracy. To oznacza możliwy koniec z niepotrzebną biurokracją i skupienie się na tym, co naprawdę ważne – realnych działaniach na rzecz poprawy bezpieczeństwa. Firmy powinny zyskać więcej czasu i zasobów, które będą mogły przeznaczyć na faktyczne usprawnienia w obszarze BHP. Pracownicy z kolei będą lepiej chronieni dzięki skuteczniejszemu i bardziej przemyślanemu zarządzaniu ryzykiem zawodowym.

Te same formularze dla różnych tytułów prawnych

Proponuje się także ujednolicenie dokumentacji powypadkowej niezależnie od formy zatrudnienia. To realne ułatwienie zarówno dla pracodawców, jak i pracowników. Zamiast różnych formularzy dla umów o pracę i umów cywilnoprawnych, wprowadzony zostanie jeden, wspólny wzór. To znacząco uprości procedury i ograniczy liczbę błędów przy wypełnianiu dokumentów. Dzięki temu rozwiązaniu pracodawcy zaoszczędzą czas i unikną niepotrzebnego zamieszania przy wyborze właściwego formularza, a pracownicy zyskają pewność, że każdy wypadek – niezależnie od rodzaju umowy – zostanie właściwie zgłoszony i udokumentowany.

3. Zmiany w sposobie obliczania stażu pracy już w 2026 roku

MONIKA KOCIMSKA, radczyni prawna

Stały Komitet Rady Ministrów przyjął projekt Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej dotyczący zmian w obliczaniu stażu pracy. Obecne przepisy przewidują wliczanie do stażu pracy okresów pracy świadczonej w ramach stosunku pracy, pomijając tym samym okres pracy na podstawie umowy zlecenia czy w ramach działalności gospodarczej.

Przykładowo zatem osoba, która przez kilka lat swojej aktywności zawodowej pracowała wyłącznie na umowie zlecenia, ma według aktualnie obowiązującego prawa niższy staż pracy niż osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę od roku.

Mając niniejsze na względzie, ustawodawca zdecydował się zlikwidować nierówności w traktowaniu pracowników ze względu na rodzaj podejmowanej przez nich aktywności zawodowej i wyrównać szanse w dostępie do niektórych uprawnień pracowniczych.

Zgodnie z projektowanymi zmianami do okresu zatrudnienia wliczać się będą okresy:

• prowadzenia przez osobę fizyczną pozarolniczej działalności oraz pozostawania osobą współpracującą z osobą prowadzącą pozarolniczą działalność,

• wykonywania umowy zlecenia lub o świadczenie usług,

• wykonywania umowy agencyjnej,

• pozostawania osobą współpracującą z ww. osobami,

• pozostawania członkiem rolniczej spółdzielni produkcyjnej i spółdzielni kółek rolniczych,

• przebyty za granicą okres innej niż zatrudnienie działalności zarobkowej oraz

• okres zawieszenia działalności gospodarczej przez osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą w celu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem, za który zostały opłacone składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

   

Warto zaznaczyć, że projektowane zmiany są o tyle ważne, że od stażu pracy uzależnionych jest wiele kwestii, w tym wymiar urlopu wypoczynkowego pracownika oraz nabycie prawa do urlopu wychowawczego (tzw. ogólny staż pracy) czy długość okresu wypowiedzenia i wysokość odprawy w przypadku rozwiązania umowy o pracę (tzw. zakładowy staż pracy), a często także dodatkowe świadczenia przyznawane przez pracodawcę na mocy przepisów zakładowych.

Zgodnie z projektem ustawy zmiany mają wejść w życie z dniem 1 stycznia 2026 r.

4. Koniec z przechowywaniem papierowych zgłoszeń do ZUS przez pięć lat

ANNA FIDECKA, aplikantka radcowska

Do wykazu prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów trafił projekt ustawy Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej o zmianie ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2025 r. poz. 350). Projekt przewiduje zmianę w zakresie obowiązku przechowywania zgłoszeń do ZUS przez płatnika składek.

W aktualnie obowiązującym stanie prawnym na podstawie art. 36 ust. 8 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych płatnik składek ma obowiązek przechowywania pisemnego zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych z własnoręcznym podpisem przez okres 5 lat, pomimo przekazywania do Zakładu zgłoszenia również w postaci dokumentu elektronicznego.

Wymóg ten jest postrzegany jako zbędny, ponieważ dokumenty te są już dostępne w systemach informatycznych, zarówno w systemie ZUS, jak i po stronie płatnika na portalu informacyjnym. Biorąc pod uwagę aktualnie postępującą elektronizację usług publicznych, dodatkowa archiwizacja zdaje się być wymogiem nieadekwatnym do obecnych realiów technicznych, generującym również nadmierne obowiązki administracyjne dla przedsiębiorców.

Projekt nowelizacji ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych przewiduje zatem likwidację obowiązku przechowywania przez płatników składek zgłoszeń do ubezpieczeń poprzez uchylenie art. 36 ust. 8 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych i tym samym całkowite zniesienie obowiązku przechowywania zgłoszeń pisemnych przez okres 5 lat.

Planowane przyjęcie projektu ustawy przez Radę Ministrów to III kwartał 2025 roku.

[DOWNLOAD ENG]

NEWSLETTER – ENG