Zmiana zasad gry – debata ICAN Institute, magazynu „Harvard Business Review Polska” oraz ING Bank Śląski
Do prac legislacyjnych Rady Ministrów trafił projekt utworzenia Pracowniczych Planów Kapitałowych (PPK), które są elementem Programu Budowy Kapitału zapowiedzianego w Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju. Co to może oznaczać dla pracowników i pracodawców? Jak będzie wyglądał nowy system? Na te i inne pytania staraliśmy się odpowiedzieć podczas debaty współorganizowanej przez ICAN Institute, magazyn „Harvard Business Review Polska” oraz ING Bank Śląski, która odbyła się 8 listopada.
Według Finansowego Barometru ING, 40% Polaków posiadających oszczędności odłożyło nie więcej niż równowartość trzech pensji netto. Poziom oszczędności Polaków jako wielokrotność pensji jest niższy niż przeciętnie w Europie. Blisko połowa Polaków martwi się, że nie będzie miała dość pieniędzy, żeby przejść na emeryturę. Zaledwie 24% Polaków posiada prywatny lub pracowniczy fundusz emerytalny, na którym odkłada dodatkowe środki. Sposobem wyjścia z tej niekorzystnej sytuacji ma być system Pracowniczych Planów Kapitałowych.
PPK będą pierwszym w Polsce powszechnym systemem oszczędzania, budującym w pełni prywatny kapitał na przyszłość oraz zapewniającym dodatkowe zabezpieczenie finansowe po osiągnięciu przez pracowników wieku emerytalnego. Program ten ma wejść w życie w czterech fazach, przy czym pierwsza zaplanowana jest już na 1 stycznia 2019 roku i ma dotyczyć przedsiębiorstw zatrudniających powyżej 250 osób. Zaprojektowany na podstawie rekomendacji ekonomistów takich jak tegoroczny noblista Richard Thaler oraz instytucji takich jak OECD i Bank Światowy nowy system – wchodzący w skład II filaru – będzie uzupełniał pozostałe narzędzia. Choć termin na wprowadzenie nowego, powszechnego instrumentu zakładającego współpracę pracowników i pracodawców nie jest długi, Małgorzata Rusewicz, prezes Izby Gospodarczej Towarzystw Emerytalnych, nie kryje optymizmu: „Zgadzam się z tym, że dzisiaj zaufanie Polaków do systemu emerytalnego, szczególnie po zmianach OFE, jest bardzo niskie. Badania opinii przeprowadzone w 2016 roku na reprezentatywnej grupie pracowników wykazały 68‑procentowe poparcie dla PPK. To wynikało głównie z tego, że badani mieli duże zaufanie nie do instytucji finansowych, nie do ZUS, nie do systemu emerytalnego, ale do pracodawców. Zaufanie ma bardzo istotne znaczenie, jeżeli chodzi o powodzenie tego programu”. Andrzej Capiga, doradca prezesa ING Banku Śląskiego, zauważa, że przedstawione założenia zmian systemu emerytalnego stworzą po raz pierwszy warunki do długoterminowego oszczędzania Polaków i będą stanowiły istotny impuls do dalszego rozwoju rynku kapitałowego.
