21 marca Ministerstwo Finansów ogłosiło założenia planowanych zmian w składce zdrowotnej przedsiębiorców, z których wynika, że:

od 1 stycznia 2025 r. zmienią się zasady obliczania składki na ubezpieczenie zdrowotne przez przedsiębiorców,

na zmianach miałoby zyskać 93 proc. wszystkich przedsiębiorców PIT,

wszyscy drobni przedsiębiorcy – w zakresie składki na ubezpieczenie zdrowotne – będą mieli równe warunki prowadzenia działalności gospodarczej,

dzięki zmniejszeniu obowiązków rozliczeniowych system obliczania składek miałby być bardziej przejrzysty,

zlikwidowany miałby być absurd płacenia składki zdrowotnej od zbycia środków trwałych.

Co w sprawie składki zdrowotnej proponuje Ministerstwo Finansów

Wszyscy podatnicy PIT prowadzący działalność gospodarczą rozliczaną na skali podatkowej (ponad 1,3 mln osób) zyskać mają na wprowadzeniu ryczałtowej wysokości składki na ubezpieczenie zdrowotne. Składka będzie wynosić 9 proc. z 75 proc. płacy minimalnej, czyli około 310 zł miesięcznie (w warunkach roku 2025).

Z kolej podatnicy PIT prowadzący działalność gospodarczą opodatkowani 19 proc. liniową stawką PIT zapłacić by mieli składkę zdrowotną obliczaną w następujący sposób:

osoby, których dochody miesięczne nie przekroczą 2-krotności prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia, zapłacą składkę zdrowotną, taką samą jak osoby rozliczające się na skali podatkowej tj. w wysokości 9 proc. od podstawy stanowiącej 75 proc. minimalnego wynagrodzenia. Według MF, w stosunku do obecnego systemu zyskają co najmniej ok. 100 zł miesięcznie (w warunkach 2025 r.). Wraz ze wzrostem dochodów (do 2-krotności przeciętnego wynagrodzenia) ich korzyść na niższej składce będzie rosła i wyniesie maksymalnie ok. 530 zł miesięcznie.

osoby, których dochody przekroczą 2-krotność prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia, zapłaciłyby składkę zdrowotną w wysokości 4,9 proc. od nadwyżki uzyskanych dochodów powyżej 2-krotności prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej.

zostanie uchylona możliwość odliczania (części) składek zdrowotnych w PIT.

Ponadto planowane zmiany zakładają, że przedsiębiorcy na ryczałcie, którzy uzyskają przychody miesięczne w wysokości nieprzekraczającej 4-krotności prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia, zapłacą (w warunkach roku 2025) około 310 zł miesięcznie (9 proc. od 75 proc. minimalnego wynagrodzenia, przez co zyskają z uwagi na zmniejszenie podstawy naliczenia składki zdrowotnej).

W przypadku przychodów przekraczających 4-krotność prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia przedsiębiorcy na ryczałcie zapłacą minimalną składkę (w kwocie 9 proc. od 75 proc. minimalnego wynagrodzenia) oraz 3,5 proc. od nadwyżki ponad 4-krotność prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia. Zostanie uchylona możliwość odliczania (części) składek zdrowotnych w PIT.

Jeśli natomiast chodzi o przedsiębiorców opłacających podatek PIT na karcie podatkowej, to zyskać mieliby oni na zmianie polegającej na obniżeniu składki zdrowotnej liczonej jako 9 proc. od podstawy stanowiącej 75 proc. minimalnego wynagrodzenia (obecnie składka wynosi 9 proc. od 100 proc. minimalnego wynagrodzenia). W tym przypadku również zostanie uchylona możliwość odliczania (części) składek zdrowotnych od PIT.

Prawnicy oceniają pomysł Ministerstwa Finansów

– Porządkujemy i upraszczamy zasady odprowadzania składki na ubezpieczenie zdrowotne i zapewniamy stabilność finansową systemu ochrony zdrowia – stwierdził minister finansów Andrzej Domański.

Jak wynika z odpowiedzi ekspertów, którzy wzięli udział w 4. turze panelu prawników „Rzeczpospolitej, większość z nich nie podziela przekonania Ministerstwa Finansów co do oceny zaproponowanych zmiana w naliczaniu i uiszczaniu składki zdrowotnej.

Najlepiej wrócić do rozwiązań sprzed Polskiego Ładu

77 proc. prawników uznało, że należy przywrócić składkę zdrowotną sprzed Polskiego Ładu. 19 proc. nie zgodziło się z tą tezą, a tylko 4 proc. nie miało w tej sprawie zdania.

Zwolennicy powrotu do zasad rozliczania składki zdrowotnej obowiązujących przed wprowadzeniem Polskiego Ładu uznali m.in., że: były to rozwiązania zdecydowanie mniej obciążające budżety przedsiębiorców niż obecnie, a wymiaru składki był prosty. Ponadto obowiązująca obecnie regulacja w większości sytuacji oznacza, że mamy do czynienia z podatkiem celowym, którego wysokość jest zupełnie przypadkowa.

Z kolei eksperci, którzy byli przeciwni powrotowi do zasad sprzed Polskiego Ładu, stwierdzili m.in., że czysto ryczałtowy charakter składki zdrowotnej pogłębiał degresję podatkową wśród przedsiębiorców (składka zdrowotna jest w istocie podatkiem) i mimo, że poprzedni system był zdecydowanie korzystniejszy dla przedsiębiorców, brak jest przestrzeni dla powrotu do poprzedniego systemu. Wiązałoby się to przede wszystkim z poważnym ubytkiem wpływów do NFZ. […]