W sprawach, w których dopiero w toku rozpoznawania okazuje się, czy i w jakiej wysokości należy przyznać zadośćuczynienie, odsetki nalicza się dopiero od chwili zasądzenia stosownej kwoty (chyba że zachodzą okoliczności, które przekonują o potrzebie uwzględnienia wcześniejszej chwili). Jest to bowiem naprawienie szkody niemajątkowej, a więc o wysokości bardzo ocennej i ustalonej na podstawie przeprowadzonego postępowania.

Tak orzekł Sąd Najwyższy w wyroku z 12 lipca 2017 r. (II PK 200/16).

Powód domagał się od pozwanego zasądzenia kwoty 600 000 zł wraz z ustawowymi odsetkami od 25 marca 2010 r. tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, będącą konsekwencją wypadku przy pracy. Powód był zatrudniony u pozwanego na podstawie umowy o pracę w celu przygotowania zawodowego w zawodzie stolarz. 15 marca 2006 r. uległ wypadkowi przy pracy. Podstawową przyczyną wypadku, którą można uznać za bezpośrednią, był nieprawidłowy sposób wyjmowania płyt meblowych ze stosu płyt przez poszkodowanego oraz pracownika pozwanego. Inna przyczyna to nieprawidłowy sposób składowania płyt, polegający na opieraniu ich o ścianę budynku. Przyczyną był też brak zapewnienia bezpośredniego nadzoru nad młodocianym przez osobę o wymaganych kwalifikacjach oraz zaskoczenie niespodziewanym zdarzeniem. Sam sposób wykonywania prac był nieprawidłowy i niezgodny z przepisami BHP i stwarzał zagrożenie zaistnienia wypadku.

Kliknij, żeby przeczytać artykuł…

Komentarz mec. Elżbiety Smirnow

Powyższe orzeczenie, oprócz określenia chwili, od której sąd powinien naliczyć odsetki, potwierdza utrwaloną w orzecznictwie dopuszczalność dochodzenia roszczeń uzupełniających w stosunku do świadczeń wynikających z ustawy z 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, tzw. ustawy wypadkowej. Pracodawcy powinni pamiętać, iż pracownik, który doznał krzywdy wskutek wypadku przy pracy ze względu na brak zapewnienia przez pracodawcę bezpiecznych warunków pracy, może dochodzić od niego zadośćuczynienia niezależnie od tego, czy otrzymał odszkodowanie z ZUS.

Powyższe uprawnienie wynika z przepisów kodeksu cywilnego, określającego odpowiedzialność za czyn niedozwolony (art. 415 i następne k.c.). Przykładowo w wyroku z 5 lipca 2005 r. (I PK 293/04) SN podniósł, że pracownik może dochodzić od pracodawcy roszczeń uzupełniających z tytułu wypadku przy pracy opartych na przepisach prawa cywilnego (art. 415, 444 i 445 k.c.). Zadośćuczynienie pieniężne, o którym mowa w art. 445 § 1 k.c., ma na celu naprawienie szkody niemajątkowej pracownika, wyrażającej się krzywdą w postaci cierpień fizycznych i psychicznych spowodowanych doznanym urazem. Ciężar dowodu w tego typu sprawach leży po stronie powodowej, tj. pokrzywdzonych.