Co nowego w prawie pracy – NEWSLETTER – SIERPIEŃ 2024
CO NOWEGO
W PRAWIE PRACY
NEWSLETTER
SIERPIEŃ 2024
Zapraszamy do lektury sierpniowego wydania Newslettera – CO NOWEGO W PRAWIE PRACY – gdzie przedstawiamy w pigułce podsumowanie najważniejszych informacji dla pracodawców i pracowników o zmianach i nowościach w prawie.
1. Wakacje od ZUS nie dla każdego – warunki zwolnienia z opłacania składek
MAREK ŻMIJEWSKI, radca prawny
2. Rząd przyjął projekt dotyczący kasowego PIT
ARTUR ŚLUSARCZYK, radca prawny
3. Prezydent podpisał nowelizację ustawy o emeryturach i rentach
ANNA FIDECKA, aplikantka radcowska
4. Zmiany w wypłacie zasiłku chorobowego i kontroli wystawianych zwolnień lekarskich przez ZUS
ANNA FIDECKA, aplikantka radcowska
1. Wakacje od ZUS nie dla każdego – warunki zwolnienia z opłacania składek
MAREK ŻMIJEWSKI, radca prawny
Od 1 listopada 2024 r. przedsiębiorcy będą mogli składać wnioski o zwolnienie ze składek na ubezpieczenie społeczne za wybrany miesiąc. Oznacza to, że w 2024 roku przedsiębiorcy będą mieli możliwość uzyskać tzw. „wakacje od ZUS” jedynie za miesiąc grudzień, po złożeniu w listopadzie stosownego wniosku.
Analiza treści ustawy z dnia 9 maja 2024 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2024 r. poz. 863), prowadzi jednak do wniosków, że zwolnienie nie będzie dotyczyło wszystkich składek, a ponadto nie będzie przysługiwało każdemu przedsiębiorcy.
W ramach wakacji od ZUS, przedsiębiorca zwolniony zostanie z konieczności opłacenia składek na:
· własne obowiązkowe ubezpieczenia społeczne: emerytalne, rentowe i wypadkowe;
· własne dobrowolne ubezpieczenie chorobowe;
· Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy
od najniższej podstawy wymiaru, która obowiązuje przedsiębiorcę.
Składki te uiszczone zostaną z budżetu państwa, a przedsiębiorca będzie mógł normalnie prowadzić swoją działalność i uzyskiwać z niej przychody.
W dalszym ciągu przedsiębiorca będzie musiał jednak we własnym zakresie opłacić składkę zdrowotną.
Zwolnienie przysługuje osobom prowadzącym jednoosobową działalność gospodarczą i wspólnikom spółek cywilnych. By skorzystać z ulgi, przedsiębiorca nie może mieć zgłoszonych do ubezpieczenia więcej niż 10 osób (do limitu wlicza się płatnika składek, tym samym przedsiębiorca, by skorzystać ze zwolnienia, może zatrudniać maksymalnie 9 pracowników). Dodatkowo roczne przychody przedsiębiorcy nie mogą przekraczać 2 mln euro i nie może mieć on przekroczonego limitu pomocy de minimis.
Ponadto, należy odnotować, że z wakacji składkowych nie skorzystają:
· twórcy i artyści;
· podmioty prowadzące szkoły niepubliczne lub publiczne, przedszkola itp.;
· osoby prowadzące działalność w zakresie wolnego zawodu (m. in. radcy prawni, adwokaci, architekci czy lekarze)
· wspólnicy spółek osobowych;
· część wspólników spółek kapitałowych – wakacje od ZUS nie są adresowane do wspólnika jednoosobowej spółki z o.o. oraz akcjonariusza tzw. prostej spółki akcyjnej, jeśli przedmiotem aportu do spółki jest praca lub usługi.
Choć oczywiście długo zapowiadane „wakacje od ZUS” będą ulgą dla części przedsiębiorców, rząd skutecznie ograniczył pulę beneficjentów wprowadzanego rozwiązania.
2. Rząd przyjął projekt dotyczący kasowego PIT
ARTUR ŚLUSARCZYK, radca prawny
Rada Ministrów przyjęła projekt tzw. kasowego PIT, tj. projekt nowelizacji ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw.
Projekt ten umożliwia części przedsiębiorców wybór kasowej metody rozliczania przychodów i kosztów ich uzyskania.
Kasowy PIT ma obowiązywać jedynie dla jednoosobowych działalności gospodarczych:
1) których przychód w poprzednim roku nie przekroczył 250 tysięcy euro,
2) którzy w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą nie prowadzą ksiąg rachunkowych czyli rozliczają się na podstawie ksiąg przychodów i rozchodów,
3) którzy do dnia 20 lutego danego roku wybiorą tę metodę rozliczania,
4) oraz dla tych, którzy rozpoczynają prowadzenie działalności gospodarczej.
Nie skorzystają z niego przedsiębiorcy prowadzący działalność gospodarczą w innej formie niż JDG.
Ponadto kasowy PIT obowiązywać będzie jedynie w rozliczeniach między przedsiębiorcami.
W przypadku wyboru tej metody rozliczeń zaliczenie przychodów i kosztów na potrzeby rozliczenia podatku dochodowego nastąpi dopiero w momencie otrzymania płatności od kontrahenta lub uiszczenia płatności stanowiącej koszt przedsiębiorcy, a nie w momencie wystawienia faktury, jak ma to miejsce obecnie według tzw. metody memoriałowej.
Ponadto rozliczenia według metody kasowej będą dotyczyć także częściowych płatności, np. zaliczki czy pojedynczej raty. W tej sytuacji podatek będzie rozliczany od otrzymanej części płatności.
Na rozliczenie całej faktury będzie okres 2 lat od dnia jej wystawienia. Po tym czasie przedsiębiorcy będą musieli rozliczyć przychód z faktury, nawet w przypadku braku otrzymania zapłaty od kontrahenta.
Będzie istniał również obowiązek prowadzenia ewidencji faktur dokumentujących przychody rozliczane metodą kasową, w której należało będzie ewidencjonować datę wystawienia faktury, numer faktury, kwotę należności wynikającą z faktury oraz datę uregulowania należności.
Projektowane zmiany mają wejść w życie z dniem 1 stycznia 2025 roku.
3. Prezydent podpisał nowelizację ustawy o emeryturach i rentach
ANNA FIDECKA, aplikantka radcowska
Prezydent podpisał nowelizację ustawy dotyczącej zmian w emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Oznacza to, że tzw. renta wdowia już niebawem zacznie obowiązywać.
Nowe przepisy przyniosą znaczące korzyści wdowom i wdowcom, umożliwiając im łączenie dwóch świadczeń. Obecnie, w przypadku zbiegu świadczeń emerytalno-rentowych wdowa lub wdowiec mogą otrzymać tylko jedno z nich. Dzięki nowym regulacjom możliwe będzie otrzymanie renty rodzinnej po zmarłym małżonku, wraz z innym przysługującym świadczeniem emerytalnym. Jedno z wybranych świadczeń wypłacane będzie w całości, a drugie w części.
System wdrażania nowego świadczenia zakłada jego stopniowe zwiększanie, tym samym zaproponowany został poniższy harmonogram wypłaty świadczenia:
- od 1 lipca 2025 roku do 31 grudnia 2026 roku wysokość renty wdowiej ma wynosić 15 %,
- od 1 stycznia 2027 roku renta wdowia ma wzrosnąć do wysokości 25 %.
Nowe przepisy wprowadzają zmiany w systemie powszechnym, rolniczym oraz mundurowym. Dodatkowo osoby, które owdowiały kilka lat temu, również zyskają prawo do dodatkowych świadczeń.
Osoba uprawniona ma prawo do wypłaty świadczeń w zbiegu na zasadach określonych w nowelizacji ustawy w przypadku:
1) osiągnięcia wieku emerytalnego, co najmniej 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn;
2) pozostawania we wspólności małżeńskiej do dnia śmierci małżonka;
3) nabycia prawa do renty rodzinnej po zmarłym małżonku nie wcześniej niż 5 lat przed osiągnięciem wyżej wskazanego wieku emerytalnego.
Renta wdowia będzie wypłacana bez obniżania jej kwoty, o ile łączna suma świadczeń nie przekroczy trzykrotności najniższej emerytury. Prognozowana trzykrotność najniższej emerytury w II połowie 2025 r. wynosić będzie pomiędzy 5400 a 5700 zł brutto.
Wnioski o świadczenie po zmarłym małżonku będzie można składać już od stycznia 2025 roku, a wypłaty rozpoczną się 1 lipca 2025 roku. Przyjmuje się, że szacunkowa liczba Polek i Polaków, którzy będą mogli skorzystać z tej ustawy wynosi ok. 2 mln osób.
4. Zmiany w wypłacie zasiłku chorobowego i kontroli wystawianych zwolnień lekarskich przez ZUS
ANNA FIDECKA, aplikantka radcowska
Reforma systemu ubezpieczeń społecznych już niebawem. W wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów pojawił się projekt o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych ustaw.
Projekt przewiduje szeroki zakres zmian. Przede wszystkim zakłada kompleksową reformę orzecznictwa lekarskiego w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych, zmiany w wypłacie zasiłku chorobowego, a także w kontroli wystawianych zwolnień lekarskich. Zmiany dotyczące kontroli wystawianych zwolnień, jak tłumaczą projektodawcy, wynikają bezpośrednio z dążenia do wprowadzenia znaczącej reformy ubezpieczenia chorobowego, która przewiduje wypłacanie zasiłku chorobowego ze środków Funduszu Ubezpieczeń Społecznych już od pierwszego dnia niezdolności do pracy z powodu choroby. Aktualnie to pracodawca pokrywa wynagrodzenie chorobowe maksymalnie do 33 dni w ciągu roku kalendarzowego.
Celem wdrożenia zmiany, w projekcie przewidziano szereg reform porządkujących działalność ZUS-u w sferze kontroli prawidłowości orzeczeń o czasowej niezdolności do pracy oraz wystawiania zaświadczeń lekarskich, a ponadto reformy dotyczące kontroli prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich przez ubezpieczonych. W kontekście realizacji powyższych reform w projekcie proponuje się przyjęcie następujących rozwiązań:
1) doprecyzowanie przepisów dotyczących kompetencji ZUS w zakresie kontroli orzeczeń o czasowej niezdolności do pracy;
2) wprowadzenie mechanizmów zwiększających efektywność kontroli, w tym dotyczących przesłanek cofnięcia upoważnienia do wystawiania zaświadczeń lekarskich;
3) uszczegółowienie przesłanek, w których ubezpieczony traci prawo do zasiłku chorobowego za cały okres zwolnienia lekarskiego.
W praktyce, wprowadzenie powyższych zmian będzie oznaczało większą i bardziej szczegółową kontrolę zarówno wystawianych zwolnień lekarskich, jak i również kontrolę samych ubezpieczonych przebywających na tych zwolnieniach. Ostateczny wpływ reform na funkcjonowanie systemu ubezpieczeń społecznych będzie zależał od szczegółowych rozwiązań przyjętych w projekcie ustawy.
