Rzeczpospolita – Wyzwania w dyskusji o emeryturach
Los otwartych funduszy emerytalnych świadczy o tym, że system emerytalny w formie pracowniczych programów kapitałowych powinien być budowany pod nadzorem instytucji państwa, ale na wyraźnym gruncie prywatnej własności uczestników – uważa Adrian Prusik, radca prawny i wspólnik w Kancelarii Wojewódka i Wspólnicy.
Zbudowanie prawdziwego kapitałowego systemu emerytalnego to zadanie długoterminowe, które wymaga trwałości przyjętych rozwiązań. Lekcja płynąca z otwartych funduszy emerytalnych (OFE) pokazuje, że powinien on być skonstruowany w sposób zabezpieczający jego trwałość także w czasach gospodarczego kryzysu lub dekoniunktury. Podstawowym zadaniem jest jednak odbudowanie społecznego zaufania, a tego nie da się zrobić bez zbudowania konsensusu wszystkich zainteresowanych wobec proponowanych reform.
Dobra idea
W sytuacji wycofania się z II filara emerytalnego, upowszechnienie III filara to obecnie jedyna realna szansa na odbudowę kapitałowej części systemu emerytalnego i wypełnienie próżni po wydrenowanych OFE. Od 2013 r. i rozpoczęcia dekompozycji OFE system emerytalny dla przyszłych pokoleń emerytów nie napawa bowiem optymizmem. Wedle danych OECD Polska jest jednym z najszybciej starzejących się krajów. W 2060 r. odsetek osób w wieku emerytalnym ulokuje nas na ósmej pozycji wśród krajów OECD. W 2015 r. byliśmy na 27. miejscu, poniżej średniej dla krajów członkowskich OECD. Jednocześnie stopa zastąpienia przyszłych świadczeń emerytalnych będzie jedną z najniższych w stawce, pozostając poniżej 50 proc. oraz zbliżając się szybkim krokiem do jednej trzeciej ostatniego dochodu. Wyobrażenie sobie skutków sytuacji, gdy w 2060 r. większość społeczeństwa będzie dysponowała mniej niż połową swoich wcześniejszych dochodów, nie jest trudne.
Nie wolno czekać
Zbudowanie powszechnych mechanizmów służących tworzeniu dodatkowych źródeł emerytalnego dochodu to zadanie na teraz. Pomysł pracowniczych planów kapitałowych (PPK) to krok w dobrym kierunku, a konieczność wprowadzenia zmian wymaga uświadomienia sobie skali wyzwań, przed jakimi stoi przyszły system emerytalny. Propozycja wprowadzenia PPK stanowi wyraz koncepcji stawiającej na upowszechnienie III filara emerytalnego.