ROSZCZENIA Cywilnoprawna odpowiedzialność pracodawcy za skutki wypadku przy pracy ma charakter uzupełniający. Pracownik nie może dochodzić odszkodowania i renty uzupełniającej przed rozpoznaniem jego roszczeń o świadczenia przysługujące na podstawie przepisów ustawy z 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych.

Tak orzekł Sąd Apelacyjny w Rzeszowie w wyroku z 18 grudnia 2013 r. (III APa 9/13).

Powód w okresie od 3 marca 2008 r. do 31 grudnia 2010 r. był zatrudniony na stanowisku elektromonter, pomocnik operatora otaczarni. 13 kwietnia 2010 r. uległ wypadkowi przy pracy, na skutek którego doznał obrażeń ciała. 10 maja 2010 r. pracodawca zatwierdził protokół powypadkowy, w którym to zdarzenie zostało uznane za wypadek przy pracy. Po wypadku poszkodowany leczył się w szpitalu. Postępowanie karne prowadzone przez prokuraturę rejonową zostało umorzone wobec stwierdzenia braku znamion czynu zabronionego.

Od 13 kwietnia do 11 października 2010 r. pracownik pobierał zasiłek chorobowy, a od 12 października 2010 r. do 6 października 2011 r. – świadczenie rehabilitacyjne w wysokości 100 proc. wynagrodzenia, które stanowiło podstawę wymiaru zasiłku chorobowego. 5 września 2011 r. powód wystąpił do ZUS z wnioskiem o przyznanie renty. Orzeczeniem z 30 września 2011 r. lekarz orzecznik ZUS stwierdził, że powód jest całkowicie niezdolny do pracy, a ta niezdolność pozostaje w związku z wypadkiem przy pracy. W konsekwencji powód uzyskał prawo do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy.

Jako podstawę faktyczną swojego żądania powód wskazał, że 13 kwietnia 2010 r. uległ wypadkowi przy pracy, który rodzi odpowiedzialność odszkodowawczą pracodawcy na gruncie art. 435 kodeksu cywilnego. Dochodził od pracodawcy i jego ubezpieczyciela roszczeń uzupełniających opartych na art. 444 § 1 i § 2 k.c. oraz art. 445 § 1 k.c. – tj. zadośćuczynienia za doznaną krzywdę i odszkodowania, które obejmowało zwrot kosztów związanych z: dojazdami jego i jego rodziny do szpitali oraz do lekarza ortopedy, opieką nad nim, zakupem niezbędnych lekarstw, środków przeciwbólowych oraz środków opatrunkowych, a także renty w wysokości 300 zł miesięcznie (poczynając od maja 2010 r.) z tytułu zwiększonych wydatków związanych z leczeniem oraz renty w kwocie 1350 zł miesięcznie (poczynając od listopada 2011 r.) z tytułu zwiększonych potrzeb opiekuńczych. Powód domagał się ponadto ustalenia, że pozwani będą ponosić odpowiedzialność za skutki wypadku przy pracy, jakie mogą wystąpić u niego w przyszłości.

Sąd okręgowy wziął pod uwagę, że katalog świadczeń przysługujących pracownikowi z tytułu wypadku przy pracy został określony w art. 6 ust. 1 ustawy wypadkowej. Z ubezpieczenia wypadkowego przysługuje mu m.in. jednorazowe odszkodowanie z tytułu stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu doznanego na skutek zdarzenia (art. 11 i art. 12 przywołanej ustawy). Pracownik poszkodowany na skutek wypadku przy pracy jest uprawniony do dochodzenia roszczeń uzupełniających na podstawie przepisów prawa cywilnego, w zakresie szkód niepokrytych odszkodowaniem z ustawy wypadkowej (wyrok Sądu Najwyższego z 21 października 1998 r., II UKN 273/98).

Przy określaniu wysokości odszkodowania z art. 444 § 1 k.c. oraz renty z tytułu utraty zdolności do pracy zarobkowej i zwiększonych potrzeb z art. 444 § 2 k.c. musi być brana pod uwagę wysokość jednorazowego odszkodowania za uszczerbek na zdrowiu uzyskanego z ZUS. Kwotę tego odszkodowania trzeba również uwzględnić przy określaniu wysokości zadośćuczynienia pieniężnego z art. 445 k.c. (wyrok SN z 11 stycznia 2000 r., II UKN 258/99). W tym kontekście sąd okręgowy uznał, że powód nie może skutecznie dochodzić roszczeń uzupełniających na podstawie przepisów k.c. przed wyczerpaniem trybu postępowania o jednorazowe odszkodowanie z ubezpieczenia wypadkowego. Sąd apelacyjny podzielił pogląd sądu okręgowego.

Autor: radca prawny Elżbieta Smirnow

Klkinj, by przeczytać cały artykuł