Informujemy, iż w dniu 21 listopada 2012 roku Sąd Najwyższy w uchwale 7 sędziów rozwiał wątpliwości wynikające z rozbieżnego orzecznictwa Sądu Najwyższego dotyczące możliwości domagania się przez pracodawcę od związku zawodowego informacji o wszystkich pracownikach korzystających z jego obrony. Zgodnie z treścią tej uchwały:

„Nieudzielenie przez zakładową organizację związkową informacji o wszystkich pracownikach korzystających z jej obrony, żądanej przez pracodawcę bez rzeczowej potrzeby, nie zwalnia pracodawcy z obowiązku współdziałania z tą organizacją w indywidualnych sprawach ze stosunku pracy (art. 30 ust. 21 ustawy z dnia 23 maja 1991 roku o związkach zawodowych.).”

Przypominamy, iż zgodnie z dyspozycją art. 30 ust. 21 ustawy o związkach zawodowych

w indywidualnych sprawach ze stosunku pracy, w których przepisy prawa pracy zobowiązują pracodawcę do współdziałania z zakładową organizacją związkową, pracodawca jest obowiązany zwrócić się do tej organizacji o informację o pracownikach korzystających z jej obrony. Nieudzielenie tej informacji w ciągu 5 dni zwalnia pracodawcę od obowiązku współdziałania

z zakładową organizacją związkową w sprawach dotyczących tych pracowników. Na tym tle istniały rozbieżne poglądy Sądu Najwyższego sprowadzające się do dwóch najważniejszych

o następującej treści:

1)    związek zawodowy ma obowiązek przedstawienia imiennej listy na żądanie pracodawcy raz i ma obowiązek jej aktualizacji. Zaniechanie tego obowiązku zwalnia pracodawcę z konsultacji związkowej, np. w trybie art. 38 kodeksu pracy.

2)    pracodawca nie może domagać się imiennej listy pracowników bez wskazania celu, a więc wskazania jakiej czynności z zakresu prawa pracy zamierza dokonać wobec wskazywanych przez pracodawcę. Brak wskazania celu nie powoduje obowiązku wskazania pracodawcy osób korzystających z obrony związku zawodowego a pracodawca nie jest zwolniony z obowiązków konsultacyjnych wobec takich osób, np. z trybu konsultacji w trybie art. 38 kodeksu pracy.

Sąd Najwyższy stanął po stronie drugiego z prezentowanych powyżej stanowisk.

Wczorajsze orzeczenie Sądu Najwyższego niesie za sobą istotne konsekwencje prawne dla pracodawców, u których działają związki zawodowe. Cytowana uchwała Sądu Najwyższego dokonuje wykładni art. 30 ust. 21 ustawy o związkach zawodowych w aspekcie społeczno–gospodarczego przeznaczenia prawa. Oznacza, to że związek zawodowy ma obowiązek przedstawić imienną listę pracowników korzystających z jego obrony w indywidualnych sprawach z zakresu prawa pracy, ale jedynie wtedy, gdy istnieje wskazany przez pracodawcę zamiar dokonania określonych czynności z zakresu prawa pracy wobec pracowników wymagających współdziałania z organizacją związkową. Nie jest możliwe według wykładni przedstawionej przez Sąd Najwyższy we wskazanej uchwale wystąpienie przez pracodawcę bez jakiegokolwiek celu do związku zawodowego z żądaniem przedstawienia imiennej listy pracowników korzystających z obrony związku zawodowego w tym członków tego związku. Takie działanie pracodawcy, jest nieuprawnione i brak odpowiedzi związku zawodowego nie zwolni pracodawcy od konsultacji w trybie art. 38 Kodeksu pracy. W takim przypadku naruszenie trybu konsultacji przez pracodawcę będzie oznaczało wadliwość np. dokonanego wypowiedzenia umowy o pracę członkowi związku zawodowego lub osobie korzystającej z jego obrony w indywidualnych sprawach z zakresu prawa pracy w rozumieniu art. 45 kodeksu pracy

Pragniemy również zwrócić uwagę, iż z treści uchwały wynika też pośrednio fakt, iż związek zawodowy nie ma obowiązku aktualizowania przedstawionej już imiennej listy pracowników, a pracodawca w każdym przypadku powzięcia zamiaru dokonania określonej czynności z zakresu prawa pracy wobec pracownika co do, którego nie wie, że korzysta z obrony związku zawodowego lub jest jego członkiem powinien wystąpić z takim zapytaniem do związku zawodowego w trybie art. 30 ust. 21 ustawy o związkach zawodowych.